Concerto

Magnífico, o concerto que deu hoxe Marful na Universidade de Vigo. O público estivo plenamente entregado non só con Ugia Pedreira, que soubo gañarse o auditorio paso a paso, senón cuns músicos de gran altura que demostraron a súa inmensa valía. Mañá, Ugia Pedreira estará no Liceum do Porriño, pero con Nordestin@s, outro novísimo grupo ao que tiven a ocasión de ver, rematando o verán, no Teatro Principal de Compostela. A música galega renóvase cunha calidade envexable. A miña primeira colaboración para o cultural dos venres de El País, a vindeira semana, será precisamente sobre Marful.

Paradoxos

Ten gracia. No relato que escribín sobre a cultura urbana hai unha parte onde a protagonista reflexiona sobre os medos, que hoxe son urbanos e moi distintos dos antigos medos rurais, que se fundamentaban, ademais de nunha realidade moi distinta, na mitoloxía, no descoñecido, e en, definitiva, na irracionalidade. Os medos de hoxe,que son urbanos, teñen unha xustificación no tanxible ou no visible, no inmediato (atención, daquela, cando se escribe literatura de terror pois para ser contemporáneo hai que ser consecuente con isto). Ben, pois eu teño o paradoxo metido dentro da casa: a miña filla pequena tenlle medo aos lobos, un animal que non coñece, que non está ao seu arredor e que non constitúe ningún tipo de ameaza real para ela. ¿Por que? Pois a razón é moi simple: porque son os protagonistas malos e perversos dos contos infantís de sempre (e porque a súa irmá maior se divirte asustándoa con eles). Neste caso, é a propia literatura a que fai revivir os medos máis tradicionais, os máis inxustificados hoxe. Paradoxos da vida.

Nada

O pasado domingo en Mariñán, Xoán Abeleira, que ten máis ollos que ninguén, fíxonos esta simpática (ou metafísica) foto debaixo do lema: La nada aquí. Reprodúzoa porque Cabrafanada é, tamén, un burato cósmico que o absorbe todo, unha instalación literaria no infinito: non é nada. Novamente, grazas colega.
(Na imaxe: Xabier P. Docampo, Marcos Valcárcel, Rosa Aneiros e eu mesmo).

Novos tempos

Aínda que non teño ningunha identificación especial con ningunha das candidaturas que competiran na próxima asemblea do BNG e máis ben me desalenta a división, o feito de botarlle unha ollada ás listas que se presentan resulta bastante revelador, pois hai un curioso desprazamento dos apoios que leva a que membros da mesma corrente apoien candidaturas diferentes. Significativo. Moito. Para ben ou para mal, avecíñanse novos tempos.

Literatura ¿urbana?

Acaba de rematar o encontro que me tivo toda a fin de semana retido no Pazo de Mariñán, xunto cun nutrido grupo de escritores/as, debatendo en torno á cidade e á literatura. Toda a miña opinión e percepción do asunto resumina no relato "Estilo de vida", que polo momento se publicará nun volume da Deputacion da Coruña. O relato ten moito que ver cunha das miñas liñas literarias, a que esta presente noutros relatos e novelas curtas como "Silencio", "Veciños", "Ninguén" e mesmo no poemario "Balada solitaria". A pregunta que eu fago é: ¿pervive hoxe en Occidente a cultura rural ou esta definitivamente condenada e en vías de extinción? Isto ultimo é o que eu sospeito.

Robert Desnos

Xoán Abeleira, que é o que se di comunmente un bo tipo, é tamén un tradutor magnífico, e fíxome chegar unha das súas excelentes traducións. En exclusiva, para Cabrafanada, aí vos vai un poema de Robert Desnos, en galego e da man de Xoán (que tamén foi o tradutor de Desnos para Hiperión, xunto con Ada Salas). Grazas, colega.



[Pasatempo: fíxese atentamente nas diferencias entre as dúas fotografías e trate de adiviñar quen é Desnos e quen é Xoán Abeleira]


NON, O AMOR NON MORREU

Non, o amor non morreu niste corazón nistes ollos nesta boca que proclamaba o inicio dos seus funerais.
Oíde, estou farto do pintoresco, e das cores, e do encanto.
Eu amo o amor, a súa tenrura e a súa crueldade.
O meu amor non ten máis ca un só nome, unha soa forma.
Todo pasa. Outras bocas apéganse a esta boca.
O meu amor non ten máis ca un nome, non ten máis ca unha forma.
E se algún día te lembras dil,
Ah ti, forma e nome do meu amor,
Un día na mar entre América e Europa,
Á hora na que a derradeira loaira reverbera na ondulada superficie das vagas, ou ben unha noite de trebón so unha árbore no agro, ou nun coche veloz,
Unha mañá de primavera no bulevar Malesherbes,
Un día de choiva,
Ó alborar, antes de deitarte,
Dite −ordénolle á túa pantasma familiar− que eu fun o único que te amou máis cá todo, e que foi unha mágoa que non o coñeceras.
Dite que non paga a pena lamenta−las cousas: Ronsard antes ca min, e Baudelaire, cantaron o queixume das anciás e das mortas que desprezaron o máis puro amor.
Ti, cando morras,
Aínda serás belida e desexable.
Eu xa estarei morto, enteiramente encerrado no teu corpo inmortal, na túa abraiante imaxe presente para sempre entre as perpetuas marabillas da vida e da eternidade.
Mais, se vivo,
A túa voz e o seu son, a túa ollada e os seus raios,
O arrecendo de teu e o do teu pelo, e moitas outras cousas máis persistirán en min,
En min que non son nin Ronsard nin Baudelaire,
En min que son Robert Desnos e que, só por coñecerte e por amarte,
Vallo tanto coma iles.
En min que son Robert Desnos, para te amar,
E que non quero vencellar ningunha outra sona ó meu recordo
Nesta terra desprezable.

Robert Desnos, Á misteriosa.

Tradución de Xoán Abeleira

Desde un cíber

Estou nun cíber perto de Compostela, aproveitando un tempo baleiro entre dúas citas, á espera da seguinte. Levo unha semana (comezou o mércores pasado) sen poder entrar na rede desde a miña casa, no Val Miñor, malia que lle pago relixiosamente o adsl a Telefónica e a factura da luz a Fenosa. Alguén misericordioso e invisible concedeume dous pequenos intermedios de dez minutos (prométovolo, non duraron máis) que me permitiron baixar o correo electrónico. Paradoxalmente, o xoves e o venres pasado estiven todo o día escoitando falar do avance das novas tecnoloxías e eu, na Galicia máis poboada, rural pero metropolitana, estou constantemente sen acceso á rede. Nin sequera o truco de conectar o módem a unha pila me da xa resultado. ¿Esta é a Galicia que debe avanzar? ¿Hai alguén que poida responderme?
(Prometo volver en canto poida).

Cabrafanada deixa o chupete

Cabrafanada deixa, por fin, o chupete. Porque cumpre tres anos. Hai tres anos, precisamente, en novembro de 2003, lanceime en caída libre ao ciberespazo. Aínda que os primeiros post de Cabrafanada non apareceron até o 5 de xaneiro de 2004, porque decidín inaugurar o meu cosmocaderno coa entrada do novo ano (e porque precisaba ese tempo para afacerme ao manexo de tan estraño aparello), foi no mes de novembro do 2003, como podedes ver no meu perfil –inaccesible no anterior deseño– cando me precipitei irresponsablemente ao baleiro. A caída foi dura. Batín contra o html e rompín cinco costelas, un xeonllo e tres dentes. O dos dentes foi unha maldición para Cabrafanada, que lle ten auténtico terror aos dentistas. Pero tamén un signo de identificación. Tres anos despois daquela botadura, e logo dunha cosmotravesía escrita con paixón intermitente, Cabrafanada decidiu mudar a súa imaxe. Hoxe atreveríame a dicir que aqueles inicios foron tempos memorables (memorablemente horribles). Cando menos para esta cabra sen dentes, que nada sabía de como manexar aquelas insolentes plataformadas chamadas blogs. Síntoo, se parece que estou a falar da prehistoria, pero tres anos no ciberespazo parécenme unha eternidade cósmica. Ao principio, embarrancaba con extremada frecuencia na pérfida arañeira do html. E, por se fose pouco, as entrañas do meu blog só se comunicaban comigo naquel inglés técnico cabrón que me custaba tanto descifrar. Aínda non había opción de manexarse noutras linguas. Daquela, o de subir imaxes era só para iniciados e recoñezo que eu quedaba abraiado con aqueles primeiros blogs dedicados ás imaxes ou cos que conquistaban deseños propios. Eran outros tempos. Blogger nin sequera ofrecía a opción de engadir espazos para os comentarios, así que, con moito esforzo, tiven que ir buscalos a outra web: Haloscan. Hai aproximadamente un ano atrás (¿foi hai un ano ou máis?) todos os comentarios que xenerosamente deixastes rubricados en Cabrafanada desapareceron por arte e maxia de Haloscan, sen previo aviso. Perdinos todos e pídovos desculpas por iso. Con gran fastidio pola miña parte, as vosas palabras perdéronse no ciberespazo. Pero os tempos avanzaban. A rapidísima popularización e demanda dos blogs fixo que a propia evolución das ferramentas de blogger sexa impresionante, igual que as webs de axuda. Con algunhas cosmoestradas aínda pendentes, o ciberespazo, hoxe, está bastante ben sinalizado. Tres anos despois do seu big ban, Cabrafanada renóvase, cambia o seu rostro, peitéase con coquetería e incorpora, con prudencia, algunhas imaxes e outras futuras aportacións. Cabrafanada é Cabrafanada. Nin posúe a destreza duns nin a teimosía doutros. Durante todo este tempo, debido ás miñas ocupacións (os escritores tamén temos que escribir algo de ficción, para disimular e que nos sigan chamando escritores) Cabrafanada camiñou lenta (pero segura), inconstante (pero firme), irregular (pero con futuro). Outras veces, a forzada intermitencia debeuse a incomprensibles problemas de suministro eléctrico, que fan que de cando en vez o meu adsl se poña en folga. Hai unhas semanas, como nos tempos de María Castaña, tiven que conectar o meu ruter a unha pila de regularización da tensión eléctrica. Aínda ignoro con que ollos acollerá este inverno o meu novo invento técnico. ¿Parece que vivo no Courel? Pois non é así, vivo no Val Miñor. En fin, dicíavos que atendendo á evolución do ciberespazo Cabrafanada é unha engurrada ancianiña, pero atendendo ao futuro, Cabrafanada é un simple, humilde e impredicible embrión. E o único que pode dicir dese futuro é que se trata dun burato cósmico insondable.
Cabrafanada é o blog dun escritor que se cadra non escribe tanto sobre literatura como sobre a vida, sobre o cotián, sobre os seu libros, e sobre a vida e o cotián en relación cos seus libros. Ou se cadra equivócome. Se cadra Cabrafanada é outra cousa e eu non a percibo como debería. En todo caso, son as miñas lectoras e lectores quen xulgan. Eu, o único que podo facer hoxe é recuperar un par de frases do post inaugural: «Cabrafanada é un espacio persoal para a opinión e a creación, desde a improvisación, desde a cotianidade, desde o arrebato da paixón, un espacio que me permito a arroutada de lanzar, dolorosa e alegremente, contra o enigmático baleiro cósmico. Cabrafanada é unha inconsciencia, un espacio persoal crítico e creativo, furtado ao día a día e escrito co motor da paixón, da visceralidade». E así foi como comecei. Moitas grazas a tod@s polo voso apoio.

Videopoemas

Os videopoemas de Sara Jess son sublimes. Recoméndovolos.

1936

—¡Viva la muerte! –dixo axitando a pistola cara os presos republicanos.
Pero a el, aquela frase fíxoo inmortal.

Samaín

Desdebuxados na escuridade da terraza da casa, saboreando en silencio unha saborosas chulas de cabaza, deixamos pasar o Samaín mentres a calivera feita coa cabaza ardía enriba do portal.

Cartas de amor

O meu novo libro de relatos, Cartas de amor, estará en breve nas librarías. Será publicado na colección Fóra de Xogo e, malia o que poida parecer polo título, non hai nos contidos ningún tipo de concesión á narrativa rosa nin ao melifluo. As miñas lectoras e lectores saben que ese non é o meu estilo. Cartas de amor, que en realidade é un libro de compromiso, consta dun pequeno prólogo meu e nove relatos, todos protagonizados por mulleres. Este é o texto da contraportada do libro, que aínda está na imprenta: «As historias deste libro nacen a partir de cartas de amor. Pero non son cartas de amor convencionais. O amor ou o desamor son as desculpas que nos permiten coñecer as dramáticas circunstancias que rodean ás mulleres que as escriben. De feito, os verdadeiros protagonistas das cartas son a pobreza, a guerra, a inmigración, o franquismo, a violencia, a prostitución, a presión social, a integración... E quen escriben as cartas son mulleres que viven circunstancias vitais –persoais ou sociais– moi difíciles, ás que se enfrontan con valentía. Este é un libro contundente pero tenro, un canto á vida e á dignidade». A fotografía da cuberta é de Manuel G. Vicente e fíxoa durante unha viaxe que realizamos xuntos a Centroamérica, hai sete anos.